Wanneer gemeenteleden (zeker ook: de kerkenraadsleden) uit Ede vragen hebben over het boek of hier een reactie op willen plaatsen, zou dit in de vorm van 'Vragen en antwoorden' op de website kunnen komen. Stuurt u uw vragen per mail toe aan: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. 

Stand 5-11-2013: nog geen vragen gepubliceerd.

Op 18 november 2103 verschijnt het proefschrift over individualisering in de stroming van de Gereformeerde Bond, waarin hervormd Ede een centrale rol speelt. In de studie wordt gepoogd te beschrijven hoe de veranderingen in de samenleving (individualisering, dat individuen zelf keuzen willen maken) doorwerken op terrein van kerk en geloof. Wat gebeurt er daadwerkelijk in de Gereformeerde Bond en wat in concrete gemeenten en in het leven van kerkleden.

Landelijk is bestudeerd welke visies worden gehuldigd in de kring van de 'Gereformeerde Bond'. Daarbij komt ook de verscheidenheid naar voren omdat er ook sprake is van flanken in deze stroming. Daarnaast is een casusstudie verricht in Ede, om te beschrijven of individualisering op lokaal niveau doorwerkt en zo ja, hoe. Hierbij hebben de gemeenten rond de Oude Kerk (wijk 1 en deels wijk 3) en rond de Bethelkerk centraal gestaan. Het resultaat is een forse studie, die vanaf 18 november bij de lokale boekhandel te koop is (Paard van Troje, De Bron, Hardeman) voor de actieprijs van 24,50 (na 31 januari 29,50).

Belangstellenden voor de promotie zelf zijn hartelijk welkom op maandag 18 november om 13.30 uur in de aula van de Vrije Universiteit te Amsterdam (De Boelelaan 1105; laat even weten als u kunt komen: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.). Het boek is verkrijgbaar via de bekende boekhandelaren.

Ik ben de kerkenraden en alle gemeenteleden die hebben meegewerkt in de vorm van interviews dankbaar voor hun openheid en betrokkenheid hierbij. Zonder u was deze studie nooit tot stand gekomen. Het boek geeft een uniek beeld over het kerkenraadsbeleid van twee wijken. Welk soort keuzen hebben de kerkenraden gemaakt en wat speelde daarbij mee? Als het gaat om de vijf behandelde onderwerpen blijkt direct de actualiteit:

1. vermindering van het gezag van ambtsdragers;
2. liturgische veranderingen;
3. verminderen van de binding met de eigen kerkelijke gemeente;
4. veranderingen in geloofsopvattingen;
5. gewijzigde positie van de vrouw in de kerk.

Wat in Ede speelt zal elders met kleine veranderingen ook zo zijn. Elke situatie is niet iets anders, maar gemeenten en gelovigen ondergaan dezelfde invloed.
Mijn conclusie is niet schokkend, maar wel ingrijpend: veranderingen zetten zich langzaam door. Ze leiden tot een heel andere identiteit. Er is dus geen sprake van een stille revolutie, maar van een evolutie. Dit evolutieproces leidt niet vanzelfsprekend tot een voortbestaan op hoger niveau, maar dit is wel de uitdaging voor allen die leiding geven aan kerk of gemeente: ga positief inspelen op de gevolgen van individualisering. Tegelijk is dit niet het hoogste goed. De sociologische ontwikkelingen zijn onmiskenbaar, maar een theologische verwerking ervan is noodzakelijk. Op beide punten biedt deze studie aanknopingspunten. Het gesprek tussen sociologen en theologen is niet alleen interessant maar ook noodzakelijk voor de toekomst van de kerk, ook in Ede.

Teus van de Lagemaat
De stille evolutie. Individualisering in de Gereformeerde Bond
Dissertatie Vrije Universiteit Amsterdam (18.11.2013)
ISBN 978-90-8788-207-5
© 2013 BDUmedia, Barneveld
E: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Waar zijn ze gebleven (de catechisanten uit 2000)

Er wordt regelmatig gesproken over kerkverlating en verlies van geloof. Vele jongeren verdwijnen uit het zicht. Op een gegeven moment zijn ze er niet meer. Verhuizingen van ouders, studie, werk of vriendschap met anderen brengen hen buiten beeld van de huidige kerkelijke gemeente. Dit roept de vraag op of en hoe zij op dit moment betrokken zijn bij kerk en geloof ? Welke keuzen maakten zij op dit terrein?

Het plan is om alle catechisanten die in het jaar 2000 in de leeftijdsfase 12-17 jaar waren en in de wijken 1 of 8 de catechisatie bezochten telefonisch te benaderen. Wij hopen dat we de meesten nog kunnen bereiken via hun ouders of andere contactpersonen. U mag ook tips per mail doorgeven, door te mailen aan Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..

Uitvoering van het onderzoek vindt plaats door T. van de Lagemaat en M.C. van de Lagemaat-Maaskant.

Stand van zaken

Dit onderzoek was beoogd voor de winterperiode 2012-2013, maar is op dat moment niet van start gegaan. De wens om deze zaak alsnog te kunnen onderzoeken blijft aanwezig. Mogelijk kunnen andere belangstellenden mee participeren in dit onderzoek, wat de uitvoering in een stroomversnelling kan brengen. Belangstellenden kunnen zich hiervoor melden (Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.).
Onderzoeksopzet

Onderzoeksopzet

De onderzoeksvraag luidt:

"In welke mate zijn de catechisanten van 2000 uit de wijken 1 en 8 van hervormd Ede anno 2012 betrokken bij kerk en geloof en zijn er verschillen te constateren wanneer wordt gelet op relevante achtergrondvariabelen?"

Waar gaan de vragen over?
In ieder geval wordt bij de telefonische enquete naar de volgende onderwerpen gevraagd:

Persoonlijke gegevens:

1. mobiliteit (verhuizingen)
2. opleidingsniveau
3. gevolgde middelbare school (identiteit school)
4. leefsituatie 31 dec. 2011
5. kinderen
6. baan (% aanstelling)
7. kerkelijke betrokkenheid van de ouders

Betrokkenheid bij kerk en geloof:

1. welke kerk/gemeente
2. soort betrokkenheid: kerkgang, kringen, vrijwilligerswerk, incidenteel
3. betrokkenheid: belijdenis (of herdoop)?
4. gelovigheid
5. indien partner: kerkelijke achtergrond en huidige betrokkenheid
6. wat het meest doorslaggevende in persoonlijke ontwikkeling

Als u in contact wilt treden met de onderzoeker, kan dit rechtstreeks. Contactgegevens: T. van de Lagemaat, Leverkruid 2. 3903 ES Veenendaal. Tel. 0318-692023 (werk: 696300). E-mail: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

Voor de begeleiding van het onderzoek zijn vanuit de wijkkerkenraden drie, onderling samenwerkende begeleidingscommissies gevormd. Zij houden toezicht op de uitvoering ervan, zoals vastgelegd in het afgesproken onderzoeksprotocol. Als contactpersonen voor vragen vanuit de gemeente treden hierbij op:

• Wijk 1, br. Metz (tel. 613667)
• Wijk 3, br. Redert (tel. 643123)
• Wijk 8, br. Havelaar (tel. 638305)

Op 14 april 2011 vond de officiële ondertekening plaats van het onderzoeksprotocol. Hiermee zijn de afspraken vastgelegd waarbinnen het onderzoek naar individualisering plaats vindt. De uitwerking van het onderzoek en de samenvatting van dit protocol zijn beschikbaar voor belangstellenden. Ook is elders op deze website het hele protocol opgenomen. De uitvoering van het onderzoek bestaat uit meerdere deelprojecten, zoals:

• een aantal interviews door studenten (voorjaar 2011)
• onderzoek in archief van de kerkenraden en onder een aantal ouderlingen (doorlopend)
• onderzoek onder oud-catechisanten uit het jaar 2000 (voorjaar 2012)
• onderzoek onder jongeren en binnen kringwerk (studentenonderzoek, voorjaar 2012).